Nadat ik in september 2010 het gebruik van biljartverwarming in deze column in twijfel trok, waren er nogal wat spelers, die mijn mening hierover niet deelden. Eén speler uit de kadercompetitie reageerde: als ik een koude tafel aantref weiger ik te spelen! Reglementair is dit natuurlijk niet staande te houden, maar het geeft wel aan hoe diep geworteld de gedachte is dat een biljart verwarmd moet zijn.
Het Spel- en Arbitrage Reglement art. 5101 lid 7 bepaalt: ‘Een biljart dient zodanig te worden geplaatst dat het laken niet vochtig of klam kan worden. Kan dit vochtig of klam worden door de inrichting van de zaal waarin het biljart is geplaatst niet worden voorkomen, dan dient een biljart te zijn voorzien van een installatie die dat wel kan voorkomen.’ Lees verder: Billartverwarming: wens of noodzaak
De standaard dikte voor carambole is 5 cm, vroeger werden zelfs lei platen van 7 cm gebruikt, tegenwoordig komen ook diktes van 4 cm voor.
Leisteen is een poreus materiaal en neemt hierdoor vocht op uit zijn omgeving, om dit te voorkomen wordt de leiplaat verwarmd zodat de snelheid van het laken niet wordt beïnvloedt door het vocht uit de leiplaat.
Leisteen (in het Engels: slate; in het Duits: Schiefer) is een metamorf gesteente dat gekenmerkt wordt door één duidelijke, dominante foliatie van afwisselende laagjes kwarts met veldspaat en laagjes mica. Dankzij deze foliatie heeft leisteen een sterke splijting en verbrokkelt het in dunne, plaatvormige brokken. Leisteen wordt in de natuur gevormd door de metamorfose van kleirijk sediment, zoals schalie of kleisteen. Het wordt veel als dakbedekking gebruikt, met name in gebieden waar het aan het oppervlak voorkomt, zoals in het zuiden van België en aangrenzende delen van Duitsland. Met name veel kerken hebben een leistenen dak.
De Leisteen op onze biljarts: De hebben elk jaar toch wel wat aandacht nodig, het op hoogte stellen, de overgangen controleren op vlakheid, kleine beschadigingen repareren, vlak schuren, stofvrij maken enz, enz.
Vorming
Leisteen kan in bepaalde gebieden in de bergen worden gevonden. Het ontstaat uit klei die onder druk in de loop van vele miljoenen jaren omgevormd wordt tot leisteen.
Dit gesteente bestaat uit dunne lagen steen waar een olieachtige vloeistof in zit.
Leisteen, een natuursteen, bestaat uit een compositie van verschillende sedimenten, die door samenspoeling van verschillende stoffen, waaronder kwarts, hematiet en pyriet, om er maar een paar te noemen, onder hoge druk zijn ontstaan.
Variaties
Er zijn diverse soorten leisteen, afhankelijk van de oorsprong. Belangrijke factoren zijn organisch gehalte, korrelgroottepercentages, vetgehalte enz. en ook andere eigenschappen als slijtvastheid, vorstbestendigheid, soortelijke massa en hardheid hangen hiermee samen.
Toepassingen
De toepassingen van leisteen zijn:
Onderplaten voor professionele biljarttafels
Bouwmateriaal voor dakbedekking (daklei)
Schrijfplankjes (schrijflei)
Schrijfstift om mee op een schrijfplankje te schrijven (griffellei)
Gelaagde Kamui Black pomeransen voor de beste grip!
“Kamui Black Tips” (pomeransen) zijn gemaakt van speciaal geselecteerd 10 lagen varkensleer. Het leer is met een speciale vochtbestendig tannine gelooid.
Dit geeft de zwarte Kamui zijn zwarte kleur en is het daardoor “vocht bestendig”. Kamui Japan heeft met deze tanine de manier gevonden om dit proces toe te passen zonder de poreusheid aan te tasten en meer elasticiteit toe te voegen aan de Kamui Black tip.
Wat je mag verwachten van de nieuwe Kamui Black Tip is:
langere duurzaamheid, meer elasticiteit
waardoor meer spin (grip) op de cue bal zonder te veel moeite
en de KB tips hebben de mogelijkheid om met het (Kamui) krijt meer grip op de cue bal te krijgen
Biljarts worden meestal elektrisch verwarmd. Doel hiervan is dat het laken droog blijft, zodat de biljartballen beter rollen.
Vaak blijft deze verwarming aanstaan buiten openingstijden.
Plaats een tijdschakelaar op de biljartverwarming zodat deze buiten openingstijden uit is. Stel de tijdschakelklok zo in dat de verwarming 1,5 uur voor het eerste gebruik ingeschakeld wordt, en ook 1,5 uur voor de eindtijd uitgeschakeld wordt. Het laken is dan droog bij het eerste spel.
Temperatuur:
Stel de verwarmingsthermostaat van het biljartlaken ook niet te hoog in. 4°C boven de omgevingstemperatuur is voldoende. Doel is immers om het laken droog te houden, niet om het laken warm te houden.
Levensduur:
Ook uit kwaliteitsoogpunt is het beter de biljartverwarming uit te schakelen buiten gebruikstijden. Hierdoor gaan de rubberstootbanden langer mee. Het biljart dekt u na afloop af met afdekzeil. Het is niet wenselijk de hoeken van het afdekzeil open te slaan. Dit heeft geen zin er komt immers stof op het laken en dit komt de kwaliteit en levensduur van het biljartlaken niet ten goede. Lees verder: Verwarming