Groen is de traditionele kleur van biljartlaken voor al meer dan vier eeuwen. Blauw is de traditionele kleur voor biljartkrijt sinds ongeveer 100 jaar. Vandaag de dag komen krijt en laken beiden in letterlijk tientallen kleuren, maar het groene laken en het blauwe krijt blijven de meest populaire keuzes.

Historici zijn het erover eens dat groen oorspronkelijk werd gebruikt omdat biljart stamt af van een lange lijn van buitenspelen met stokken en ballen. Toen deze spelen binnen werden gebracht, werd groen gekozen voor het tafellaken om de kleur van het buitenspel gespeeld op gras na te bootsen. Het is een heel simpel verhaal, en een dat blijkbaar waar is.

Waarom blauw is de kleur krijt voorkeur is een ingewikkelder verhaal, en één waar de mythe en werkelijkheid met elkaar botsen. Als iemand ooit vraagt naar de herkomst van de blauwe kleur van biljartkrijt, kun je ze mijn verhaal vertellen.

Om dit verhaal uit te leggen moet je beginnen met wat informatie over de evolutie van de keu. De eerste keu-stok had een vlak houten uiteinde. Spelers die hun spel wilden verbeteren begonnen te experimenteren met manieren om het contact tussen de pomerans en de bal te verbeteren. Sommige spelers rommelden met het einde van een reguliere keu, met behulp van een vijl maakten ze top ruw of ronden de vlakke top af. Andere spelers ontdekten dat een korrelige stof aan het uiteinde van een keu extra wrijving gaf bij het sloten / slaan van de stootbal. Vele spelers schraapten met het uiteinde van hun keu over de gepleisterde muren en plafond van de biljartzaal om het nodige gruis toe te voegen, dit pleisterwerk bevatte gips en kalksteen, wat gemakkelijk uiteen viel in een fijn poeder. Dit poeder gaf net dat beetje extra grip op de speelbal. Kalksteen wat in hoofdzaak calciumcarbonaat is en gewoonlijk krijt wordt genoemd.

Het blanke (onbedekte) houten uiteinde van de keu, kon zelfs met kalk geen noemenswaardige verbetering brengen in de afstoot, en de spelers experimenteerden met het aanbrengen van leder of andere zachte materialen om of op het einde van de keu.

In het begin van de 19e eeuw, heeft een Franse legerkapitein genaamd François Mingaud deze lederen topjes geperfectioneerd en de moderne lederen pomerans was geboren. In 1829 of begin 1830, zo gaat het verhaal, was het Jack Carr welke hier een grote verbetering aan toevoegde. Carr maakt naam door de uitvinding van “François Mingaud” de lederen pomerans door deze van kalk te voorzien. Al snel startte hij een campagne om zijn uitvinding aan de man te brengen, hij noemde dit zijn ‘magic twisting chalk’, wat hij in poedervorm verkocht in een kleine container, een soort snuifdoos of medicijnendoosje. Met zijn magische krijt en een paar korte lessen, zou de gemiddelde speler een slag omzetten in een gecontroleerde afstoot en kon zelfs een opmerkelijke draai aan de speelbal geven doordat men nu ook verder aan de zijkant van de bal kon stoten. Het effect was geboren. Jack Carr en andere Engelse spelers werden zo goed in het geven van effect op de speelbal, dat dit al snel bekend stond als “english” over heel de wereld, maar vooral in Amerika.

Jack Carr vroeg en kreeg flink bedrag (een halve kroon), op dat moment ongeveer het gemiddelde weekloon van de middenklasse voor een doosje met zijn magische krijt. Zakelijk liep het op rolletjes, tot op een dag een klant zijn magische krijt op was, en deze het verving door gewoon wit krijt, wat alle geweldige eigenschappen van het “magische” krijt van Jack Carr had. Zijn bedrijfje zat in enkele weken zonder klanten. Iedereen wist nu dat elk stuk krijt (calciumcarbonaat) dezelfde perfecte eigenschappen bezat als het ‘magic twisting chalk’.

De sleutel tot Carr’s kortstondige succes in de verkoop van zijn magische krijt was de verpakking. Zijn product was gewoon calciumcarbonaat, dat van nature wit is van kleur. Maar iedereen kan wit krijt verkopen.

Jack Carr’s briljante idee was tweeledig: noem het magie en … je kon er op wachten … hij kleurde het blauw.

Biljartkrijt blijft blauw vandaag de dag vanwege marketing campagne van Jack Carr, althans dat is de legende, en het verhaal is te mooi om niet te vertellen, zelfs als het niet waar is.

Feiten: Er was een Jack Carr, die ook een biljarter was. Of hij daadwerkelijk ‘magic twisting chalk’ verkocht in nog maar de vraag. De eerste schriftelijke vermelding van zijn ‘magic twisting chalk‘ is in 1858, maar er is geen melding gemaakt van de kleur van het krijt, de enige vermelding geeft ons dat hij gebruik maakte van krijt gewoonlijk gevonden in de biljartzaal, wat suggereert dat het wit was. Jack Carr’s verhaal verscheen opnieuw in de jaren 1880 en 1890 in tijdschriften en boeken (opnieuw zonder vermelding van de kleur blauw), maar aan het begin van de 20e eeuw, werd het hele verhaal in twijfel getrokken. Michael Ian Shamos, auteur van “The New Illustrated Encyclopedia of Billiards“, noemt het verhaal van Jack Carr “ongeloofwaardig en suggestief”, omdat het niet in alle omschrijvingen en tijdlijnen stroken met zijn leven.

Bron: Wikipedia en andere internetbronnen en boeken.

Vrije vertaling: Terry van Erp

De inhoudt op deze pagina van bv b.e.j.a. is Digiproved © 2016

Gerelateerde berichten:

Wat is biljartkrijt Royal Pro Granito A – blauw-groen Kamui #0.98a vs #1.21b Dutch Premium Comfort