Energie zuiniger kan en moet

training-201404-energie-zuiniger-kan-en-moet-01
Foto 1

De carambole biljarts worden sinds jaar en dag verwarmd met het idee dat dit noodzakelijk zou zijn om de ballen optimaal te laten lopen. Al in oktober 2010 schreef ik op deze plaats een artikel over het energiegebruik van een biljart (230×115). Gebruik makend van de traditionele biljartverwarming kost dit op jaarbasis ongeveer 4000 kWh, d.w.z. € 1.200,00 per tafel per jaar!

training-201404-energie-zuiniger-kan-en-moet-02
Foto 2
training-201404-energie-zuiniger-kan-en-moet-03
Foto 3

Voorwaar geen sinecure. Met een onzekere toekomst wat betreft kosten voor energie — denk hierbij aan de crisis in Oekraïne — is het zinnig aan het toepassen van een moderne biljartverwarming te denken. De kosten op jaarbasis zullen dan tenminste 50% afnemen. De ombouwkosten bedragen zo’n € 400,00 dus binnen één jaar terugverdiend. Lees verder: Energie zuiniger kan en moet

Wat de arbiter niet kan zien

Om goed te kunnen zien of er een geldige carambole tot stand komt, zijn drie zaken van groot belang. De arbiter moet zich zo goed mogelijk opstellen, zijn (of haar) zicht mag nergens door belemmerd worden en er moet een goede verlichting zijn boven de tafel.

Meestal is de verlichting boven de tafel wel in orde. De verlichtingssterkte moet minimaal 560 lux zijn. Daarvoor zijn melkwitte lampen van tenminste 100 watt nodig of energiezuinige lampen van minstens dezelfde sterkte, die op 80 cm boven het biljart zijn aangebracht. Boven de kleine tafel twee en boven de matchtafel drie. De armaturen moeten aan de binnenkant wit zijn, iets wat bij het ouder worden nogal eens verandert in geel. Dan moeten de armaturen, de kappen, eens goed met een sopje schoongemaakt worden. Een ander euvel wat nog wel eens voorkomt is dat de hoeken van het speelvlak wat onderbelicht blijven. Vaak komt dat doordat de lampen te hoog in de kap zitten, waardoor de uitstraling in de breedte onvoldoende is. Soms kan dat heel eenvoudig veranderd worden. Lees verder: Wat de arbiter niet kan zien

Wetenswaardigheden

Biljartwetenswaardigheden

Gewicht
De belangrijkste eigenschap van een biljart is het gewicht. Een biljart moet massa hebben, want massa maakt energie. Om dit te bereiken, gebruiken we o.a. 5 cm. dikke leistenen platen in 3 delen van 160 kilo om vervoer en plaatsing te vergemakkelijken. Het geruisloze, massieve M.D.F. waarop de platen liggen, brengt het gewicht al gauw op 700 kilo. Poten, banden, houten lijstwerk en laken brengen het totaal gewicht van een biljart (115 x 230 cm.) op ongeveer een ton. De matchtafel weegt 1500 kilo

Verwarming
Drie tot vijf centimeter onder de leistenen platen zitten gloeispiralen van de verwarming. Hoe droger een biljart is, hoe beter het speelt. In verband met energieverbruik gebruiken we energiezuinige thermostaten. Tevens is het aan te raden om een biljart niet te dicht bij een deur (op de tocht) te plaatsen.

Vloer
Ook moet er aandacht worden besteedt aan de vloer. Een biljart staat het beste op een betonnen vloer, in zand gestort. Bij een vrijdragende vloer kan het nodig zijn, de vloer onder de poten van het biljart te steunen. Is de vloer van hout, dan worden er onder de poten van het biljart betonnen kolommen aangebracht.

Verlichting
De meest gangbare speelmaat is de “twee-dertiger” (kleine wedstrijdtafel) van 115×230 centimeter. Boven deze tafel behoren 2 lampen van elk 150W te hangen; precies boven de acquitpunten (afstootpunten) en 85 centimeter boven het blad. Boven een 284×142 biljart hangen 3 lampen. Schaduw wordt zo tot het minimum beperkt.

Ballen
Een bal gaat 500 speeluren mee. Daarna is de souplesse eruit. Bovendien slijten de ballen 1,5 mm. per jaar. Nieuwe ballen hebben een doorsnede van 61,5 mm.

Laken
Vroeger bestond een biljartlaken (meestal groen, maar ook leverbaar in andere kleuren) in hoofdzaak uit wol, tegenwoordig wordt er meer kunststof in verwerkt. Hoe meer kunststof, hoe sneller het laken. De basis is echter nog steeds wol, om een bepaalde rek/spanning er in te houden. Op een nieuw laken (op een veel bespeeld biljart gebeurt dit wel 2 keer per jaar) mag de eerste 24 uur niet gespeeld worden. Dit heeft te maken met de enorme spanning die op het laken staat. Bij de geringste beschadiging in de eerste 24 uur kan het laken spontaan scheuren.

Benodigde speelruimte

Speelmaat 105 x 210 cm ruimte 405 x 510 cm.
Speelmaat 115 x 230 cm ruimte 415 x 530 cm.
Speelmaat 142,25 x 284,50 cm ruimte 442 x 584 cm.