J. Dommering en P. de Goede – Het biljartspel (1939)

Heldersche Courant | 27 november 1939
Heldersche Courant | 27 november 1939

In de inleiding maken de schrijvers zich zorgen om het feit dat op duizenden spelers – in Nederland alleen al – slechts een uiterst klein aantal uitblinkers te vinden is en zelfs deze spelen zuiver op ervaring.

Let men op bij overigens goede spelers, dan vallen al spoedig meerdere fouten op, te beginnen reeds in het vasthouden van de keu.

Bij wedstrijden hoort men de domste vragen en opmerkingen en toch komen daar bijna uitsluitend lui, die zelf al jarenlang spelen en er liefhebberij in hebben. In het algemeen staat men vijandig tegenover theorie.

De schrijvers oordeelden dat het de hoogste tijd werd dat Nederland wat meer wist en zijn vele vragen “hoe – waardoor – en waarom” deskundig beantwoord kreeg.

  • Uitgever: Van Loghem Slaterus (Arnhem)
  • Jaar: 1939, 2e druk 1950, 3e druk 1954
  • Pagina’s: 77 met 16 figuren en uitklaptekening van biljartlaken met vakken
  • Omslag: Gebonden hardcover

j-dommering-en-p-de-goede-het-biljartspel-1949a

Arie Bos

Arie Bos
Arie Bos
Ari Bos in 1921
Ari Bos in 1921

Arie Bos (Amsterdam, 1892 – New York City, 15 januari 1962) was een Nederlands biljarter.

Met Henk Robijns, Jan Dommering en Jan Wiemers maakte Bos deel uit van een gouden generatie aan Nederlandse biljarters, bijgenaamd de vier musketiers. In 1921 en 1922 werd hij Nederlands kampioen in het ankerkader 45/2. In 1921 was hij in Parijs tevens wereldkampioen 45/2 geworden.

In 1923 vestigde Bos zich in de Verenigde Staten, met de bedoeling een professionele loopbaan in het driebanden te starten. Deze kwam echter niet goed van de grond. Hij trouwde met de Amerikaanse biljartkampioene Catherine Haywood. Bos keerde terug naar Nederland, waar hij vanwege zijn uitstapje naar de betaalde sport aanvankelijk niet werd toegelaten tot officiële wedstrijden. In 1938 was hij nationaal kampioen ankerkader 71/2 en in 1938 en 1939 kampioen in het driebanden. Op het Europees kampioenschap werd hij in 1939 tweede, achter Alfred Lagache. Kort daarna vestigde hij zich definitief in de VS, waar hij in 1962 overleed.

Bron: Wikipedia

Arie Bos Nederlands kampioen biljarten driebanden in 1938

Jan Dommering (1882 – 1958)

Jan Dommering
Jan Dommering

Geboren te Winschoten op 23 november 1882 – overleden te Arnhem op 4 oktober 1958.

Dommering was zoon van hotelhouder Berend Dommering (Winschoten 24 februari 1850 – Winschoten 20 november 1917) en Roelina Martha de Boer (Winschoten 22 juni 1852 – Winschoten 17 januari 1938) en groeide op in Winschoten. Van zijn vader leerde hij biljarten. Dommering volgde een opleiding tot hotelier in Duitsland en was vervolgens werkzaam in München, Genua, Nice en Oostende. Hij huwde in Winschoten op 5 april 1909 met Ettje Egbert Groeneveld (Winschoten 20 februari 1885 – Arnhem 28 juli 1953) en kregen een zoon en een dochter.

In 1907 opende hij Hotel Bristol in Arnhem.

Vanaf ongeveer 1910 nam Dommering deel aan nationale biljartwedstrijden. Hij kreeg lessen van de befaamde Belgische biljarter Ed Horemans. In 1920 veroverde hij zijn eerste Nederlandse kampioenschap in het ankerkader 45/2. In totaal behaalde Dommering tien nationale titels in deze discipline, de laatste in 1937. In 1925 was hij tevens Europees en wereldkampioen. Bij het wk in april 1925 in Parijs maakte hij een achterstand van 53 caramboles op de Belg Theo Moons goed. Bij terugkomst in zijn woonplaats Arnhem werd hij door duizenden plaatsgenoten verwelkomd. In 1927 maakte Dommering in een wedstrijd een kaderserie van 263, waarmee hij het wereldrecord van Ed Roudil met één carambole verbeterde. Op ruim 60-jarige leeftijd was hij in 1944 deelnemer aan het Nederlands kampioenschap ankerkader 71/2. Hij werd achtste en laatste. Dommering was erelid van de Nederlandse Biljart Bond en leermeester van onder meer de Duitse kampioen August Tiedtke.

Jan_Dommering-02Behalve van het Hotel Bristol in Arnhem was Dommering eigenaar van hotel Frigge en bioscoop Luxor in Groningen. In Arnhem was hij onder meer bestuurslid van de plaatselijke VVV. Hij had een internationale reputatie als hotelier en adviseerde onder andere het Waldorf-Astoria Hotel in New York. In de Tweede Wereldoorlog steunde hij het lokale verzet in Arnhem. Hij was lid van het comité Vrij Nederland. Toen twee NSB’ers een affiche met de tekst “Hier geen Joden” op een raam van zijn hotel hingen, verwijderde hij het demonstratief. Later zat hij enige tijd gevangen in Kamp Amersfoort. Na de Slag om Arnhem en de evacuatie van de stad, bleef hij in zijn hotel wonen en werkte hij samen met de Technische Nooddienst, die wijken van de stad bewoonbaar probeerde te houden. Na de oorlog was Dommering actief in Expogé, de Nederlandse Vereniging van Ex-Politieke Gevangenen in bezettingstijd.

Dommering werd onderscheiden als Ridder in de Orde van Oranje-Nassau en met het Mobilisatie-Oorlogskruis. In Arnhem werd hij vernoemd met het Jan Dommeringpad.

Bronnen, noten en/of referenties

  • Jan Dommering overleden, Leeuwarder Courant, 8 oktober 1958.
  • Jan Dommering 1882-1958, hotelier, biljarter en verzetsstrijder, in Biografisch woordenboek Gelderland.
  • Witkamp, Anton en Leo van de Ruit (eindred.) De Top 500: de beste Nederlandse sporters van de eeuw. Maarssen, Premium Press (1999).
  • Freedom Trail Arnhem – Jan Dommeringpad

Bron: Wikipedia

Jan Dommering overleden
Jan Dommering overleden