Arbiter: liefst niet autoritair, graag wel zelfbewust

Arbiters zijn er in alle soorten en maten. Goed opgeleid, een beetje opgeleid. Ervaren of wat minder ervaren tot onervaren. Elke arbiter, of hij nou is opgeleid of een collega biljarter die fungeert als arbiter, staat aan de tafel met dezelfde taak. Het leiden van de partij, met uitsluiting van anderen.

Noteren-01aDe laatste zin is een beetje hoogdravend, maar zo is het wel. Of tenminste, zo hoort het te zijn. Of je er nu speciaal voor bent opgeleid of je springt even bij voor een clubgenoot, aan de tafel tijdens de partij heb je dezelfde taak en bevoegdheid. Een speler verwacht van de arbiter dat ‘ie weet wat ‘ie doet. Of moet doen. Dat mag een speler ook verwachten. Dus als je arbitreert bij een partij, probeer je je altijd op de beste plek op te stellen. Zodat je goed kunt zien wat er op de tafel gebeurt en wat de speler doet. Je probeert zo goed mogelijk geconcentreerd te blijven, de afstoot te observeren en de speelbal te volgen. Als je dan weleens een annonce doet of moet doen, waar de speler het niet mee eens is, omdat hij het anders gezien dacht te hebben, dan moet je goed weten wat je hebt gezien.

Dat neemt natuurlijk niet weg, dat ook de meest oplettende arbiter zich een keer kan vergissen. Of net even met de ogen knipperde. Of heeeeel eventjes was afgeleid door die serveerster, die juist langskwam. Dat kan allemaal voorkomen. Maar liefst wel zo weinig mogelijk, natuurlijk. Als een speler dan aangeeft het niet met je beslissing eens te zijn, dan denk je onmiddellijk terug. Je spoelt het filmpje even terug. En over het algemeen weet je dan wel of de speler gelijk heeft of dat je annonce wel degelijk de juiste was. Voor beginnende arbiters, bij wie de kennis er nog niet zo heel vast inzit en die nog niet kunnen steunen op ervaring, zie je vaak dat dat erg moeilijk is. Zo zag ik toevallig onlangs een arbiter bezig bij een wedstrijd driebanden. Vierde divisie, klasse gemoedelijk. Op een gegeven moment hoorde ik de arbiter, die nog maar net de cursus had afgerond, annonceren: „Noteren, enz, twee banden.” Meteen reageerde de speler. „Hij had wel drie banden want hij had een voorbandje.” Je zag de arbiter de film terugspoelen. Kon er echter niet helemaal uitkomen. De tegenstander bemoeide zich er niet mee en wachtte gelaten af. Na nog wat nadenken zei de arbiter tegen de speler: “Als jij het zegt. Ga dan maar door”. Wat hij ook deed. Gelukkig voor de tegenstander, wiens enige reactie was het optrekken van een wenkbrauw, was de volgende stoot mis.

Daarom, het is al vaak gezegd en kan nooit te vaak gezegd worden, probeer je altijd zo goed mogelijk op te stellen en volg de bal geconcentreerd. Zodat je goed kunt beoordelen of je op je eigen waarneming kunt vertrouwen. Als je er zeker van bent dat je je hebt vergist, aarzel niet om dat toe te geven. Maar als je voldoende zeker bent dat je het goed hebt waargenomen, vertrouw dan op je oordeel. Wees zelfbewust!

Bron: Biljart Totaal (april 2014)
Auteur: Piet verhaar
Email: pietvangerte@hotmail.com

Een veel voorkomend foutje

Kijkend naar wedstrijden vallen mij vaak kleine dingetjes op. En vaak zijn het die kleine dingen die maken dat de speler zich bij de arbiter op zijn gemak voelt of niet. En als je je op je gemak voelt en de arbiter geeft je vertrouwen, komt dat weer je spel en concentratie te goede.

Iets wat mij vaak opvalt is, dat arbiters niet zelden bijna recht voor de speler blijven staan. Alsof ze denken dat je bij een opstelling ‘contra stootbeeld’ alles het beste  kunt waarnemen. Wat niet het geval is. De beste waarneming heb je als arbiter bijna altijd als je grofweg ongeveer in het verlengde van de lijn bal 2 bal 3 staat. En het zijn niet alleen ‘ongeschoolde’ arbiters die deze fout maken. Ook bij opgeleide club-en districtsarbiters kun je het soms zien. Lees verder: Een veel voorkomend foutje

De partij is uit of toch niet?

Noteren-01aHet heeft al heel wat keren aandacht gekregen. Een partij die ‘uit’ is, terwijl later blijkt dat niet het juiste aantal caramboles is gemaakt. Het blijft van tijd tot tijd vóórkomen, hoewel het met wat oplettendheid eenvoudig voorkómen kan worden.

Het allereerste schrijfsel van mijn hand ging hier ook al over. In de jaren erna heb ik er nog ettelijke keren aandacht aan besteed. De arbiter beslist dat een speler ‘uit’ is terwijl hij niet het correcte aantal caramboles heeft gemaakt. Onlangs kreeg ik een verslag van een voorval toegestuurd met de vraag om er maar weer eens aandacht aan te geven. Het is mij niet bekend om wat voor wedstrijd het ging. Eigenlijk ook niet belangrijk. Speler A schoot lekker op. Hoorde de arbiter annonceren: ‘en nog vijf, en nog ‘ tot de laatste aankondiging: ‘en nog één’. De laatste was mis, helaas. Lees verder: De partij is uit of toch niet?

En nog vijf dank u wel

Noteren-01aVeel is er al geschreven over het annonceren. Nagenoeg elke annonce heeft een voorgeschreven tekst. Dat lijkt soms overdreven maar is niet zonder reden. Toch kun je soms heel creatieve annonces horen.

Het lijkt zo simpel. Dat is het in feite ook. De arbiter meldt het resultaat van een stoot af handeling van de speler, duidelijk hoorbaar voor spelers, schrijver en toeschouwers. Vooral duidelijk hoorbaar, zodat je geroezemoes kunt voorkomen. Geroezemoes, of die bal wel raak was en of het een correct uitgevoerde stoot was, bijvoorbeeld. Lees verder: En nog vijf dank u wel

Het belang van goed annonceren

NOTEREN
NOTEREN

De taak van de arbiter tijdens een biljartwedstrijd bestaat uit een aantal zaken. Eerst en vooral ziet hij er op toe dat de caramboles op reglementair juiste wijze tot stand komen. Na elke stoot meldt hij dat. Is een geldige carambole gemaakt, dan noemt hij het nieuwe aantal, in die beurt gemaakte, caramboles. Levert de laatste stoot geen carambole op, omdat de speler mist of een fout maakt, dan laat de arbiter dit aan de schrijver weten dat het in die beurt gemaakte aantal caramboles genoteerd kan worden. Dat melden heet Annonceren.

Als je zo regelmatig tijdens biljartwedstrijden de arbiter observeert, valt het je op dat menig arbiter een eigen manier van annonceren heeft ontwikkeld. Vooral in de klassen waar een gezellig-gemoedelijk-sportieve sfeer een voornaam doel is, hebben de arbiters niet zelden een heel eigen manier van annonceren. Je hoort allerlei mogelijke variaties voorbij komen. Soms houdt de arbiter het eenvoudig: ‘1 noteren’. Of: ‘1 Piet’, Piet 1′. Ik heb het hier natuurlijk, dat begrijpt u wel, over arbiters die niet de moeite hebben genomen om te leren hoe het hoort. Hoe het móét. Lees verder: Het belang van goed annonceren

Inleiding noteren en arbitrage

inleidingDeze pagina is bedoeld voor mensen die interesse hebben in biljartarbitrage in het algemeen en in het bijzonder voor degenen die zich willen verdiepen in manieren van arbitreren, die de gewenste effecten hebben inzake een correct en plezierig verloop van een biljartpartij.

Onderstaande tips zijn bedoeld om biljartcollega’s te helpen bij het opkrikken van het arbitrageniveau in het algemeen en het daardoor verhogen van het biljartplezier van de daarbij betrokken spelers. Het behoud van de concentratie van een speler en het daarmee gepaard gaande spelplezier staan hierbij voorop.

N.B. Waar “hij”, “hem” en “zijn” wordt geschreven, dient vanzelfsprekend ook “zij”, “haar” en “haar” te worden gelezen. Lees verder: Inleiding noteren en arbitrage

Formeel is niet altijd belangrijk…

De laatste drie schrijfsels gingen over het ’trekken’aan het begin van een partij, om te bepalen wie er begint. Aan wie de aanvangsstoot wordt toegekend. Na het verschijnen van het jongste nummer van dit blad kreeg ik twee reacties. Ik wil ze u niet onthouden.

Een lezer vroeg me waarom die stoot (de officiële aanduiding is ‘keuzetrekstoot’) een trekstoot wordt genoemd.
“Het is toch maar gewoon het rollend wegstoten van de bal naar de tegenoverliggende band”,  schrijft hij. “Een trekstoot is een met een meer speciale stoottechniek uitgevoerde stoor om de speelbal na het raken van de aanspeelbal terug te laten komen.” Hij heeft daar natuurlijk gelijk in. Als ik er een verklaring voor moet bedenken dan is het vrij eenvoudig: ooit, toen deze manier om te bepalen wie begint, werdt bedacht, moest er uiteraard een aanduiding, een naam aan gegeven worden. Liefst een naam van slechts ééń woord, omdat dat het makkelijkst ‘bekt’. En omdat de bal toch vanaf de tegenover liggende band terug moest komen, lag de benaming trekstoot een beetje voor de hand. En omdat hij dient om een keuze te maken werd het keuzetrekstoot. De naam heeft verder niet zo’n diepgaande betekenis. Het is maar een aanduiding.

Een andere lezer schreef dat ik toch de stoot wat meer moest aanduiden met de officiële benaming ‘keuzetrekstoot’. In de voorgaande schrijfsels spreek ik het meest van ‘de trekstoot om te bepalen wie enz…’of ook wel ‘het trekken bij het begin van de partij. Dat heb ik bewust gedaan. In de dagelijks praktijk zowel bij competitie- als persoonlijke wedstrijden, word de formele aanduiding ‘keuzetrekstoot’ vrijwel nooit gebruikt. Bij competitiewedstrijden, als er gewoon een teamgenoot als arbiter functioneert, wordt meestal alleen maar gesproken over ’trekken’. Als de keuzetrekstoot plaatsvindt op het juiste moment, dus na het inspelen, wordt er heel vaak in het geheel niets gezegd. De ballen worden in positie geplaatst en de spelers voeren de stoor uit. Bij wedstrijden waar het wat formeler toegaat, met een officiele arbiter aan de tafel, zegt de arbiter na het plaatsen van de ballen meestal slechts: ‘mag ik u verzoeken…’.
Ik moet eerlijk zeggen dat ik het niet zo heel belangrijk vind. Een handeling moet nu eenmaal een aanduiding hebben. En dan is een aanduiding met één woord gemakkelijker dan een lange omschrijving als: ‘het uitvoeren van de stoot om te bepalen aan wie de beginstoot wordt toegekend’. Bij mijn beschrijvingen probeer ik meestal de leesbaarheid voor mijn doelgroep voor ogen te houden. Daarnaast maak ik onderscheid of een formele aanduiding functioneel, nuttig, is voor het verloop van een partij.

Want dat is een aspect wat zeker aandacht verdient. Het SAR zegt ook dat voor het bekendmaken van de keuze door de arbiter slecht één aanduiding gebruikt mag worden’ (…) begint’. Dat vind ik nou weer wel functioneel. Want vaak zie je na het maken van de keuze de sfeer iets veranderen. De groeiende concentratie mag dan niet meer worden verstoord door annonces waar men niet aan gewend is.
Dat geldt ook verder tijdens de partij. Een speler is dan geconcentreerd of probeert dat toch te zijn. De voorgeschreven annonces passen in die concentratie. Als de arbiter dan iets annonceert met woorden die niet voorgeschreven zijn dan zijn er genoeg spelers bij wie dat de concentratie verstoort. Op dat moment is de arbiter bezig om, hoewel het meestal onbedoeld gebeurt, het verloop van de partij te beïnvloeden. Wat een arbiter dus beslist niet mag doen. Nou kan een arbiter onder een partij daar natuurlijk niet steeds aan denken. Hij kan zijn concentratie wel beter gebruiken. Daarom is het beter, moet het zelfs, om tijdens de partij de voorgeschreven annonces te hanteren.
Gemakkelijker voor zichzelf, beter voor de spelers en minder kans op onduidelijkheden.

Bron: Biljart totaal (juni 2012)
Auteur: Piet Verhaar
Email: pietvangerte@hotmail.com

***Nog wat meer begin van een partij *** Index *** Wie heeft de keus ***

Arbitrage

Overal op het internet verschijnen regelmatig schrijfsels over de valkuilen van de arbitrage. Leerzaam voor arbiters, maar zeer zeker ook voor spelers, die al dan niet afhankelijk zijn van arbiters. Dan is het goed om kennis van de regels te hebben, zodat niet iedere beslissing van de arbiter wordt aangevochten.

In de komende maanden proberen we hier in begrijpelijke taal een en ander weer te geven. Hier volgen de columns “Noteren” van Piet Verhaar uit het blad “Biljart Totaal”. Piet Verhaar is als arbiter, bondsofficial en lid van de carambole bondsraad verbonden aan de KNBB. Piet is met een libre moyenne van circa 10 zelf ook een verdienstelijk biljarter bij BV Wapen van Alblasserdam (in 2015 9.00 als moy.). (De dik gedrukte links zijn nog in PDF formaat welke ik zo snel mogelijk zal omzetten in beter leesbare en doorzoekbare tekst.) Lees verder: Arbitrage